برنامه "گفت و گوی اقتصادی" با موضوع كاركردهای واقعی مناطق آزاد و با حضور دكتر محمد خضرائی منش مدیر توسعه سرمایه گذاری و انتقال فناوری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و دكتر حمید سجادی مشاور اتاق اصناف و از مسئولان سابق منطقه آزاد كیش از آنتن رادیو گفت وگو پخش شد.

خضرائی منش در برنامه "گفت و گوی اقتصادی" با اشاره به تعداد فعلی مناطق آزاد در ایران گفت: در حال حاضر هفت به علاوه یك منطقه آزاد تجاری صنعتی فعال در كشور داریم، مناطق آزاد شامل منطقه آزاد كیش، قشم، چابهار، اروند، ارس، انزلی و منطقه آزاد ماكو می شود و اخیراً هم منطقه آزاد فرودگاه امام (ره) نیز به این مناطق اضافه شده و فعالیت های تجاری صنعتی در این مناطق شكل گرفته است.

وی همچنین با اشاره به ویژگی های منطقه آزاد بیان كرد: محدوده ای كه مطابق قانون مصوب مجلس، از مزیت های خاصی برای فعالیت های تجاری و صنعتی بهره مند شده باشد یعنی مشوق های مختلفی نظیر مالیات و گمرك و امكان تردد سرمایه گذاران خارجی و غیره شامل حال آن شده و فعالان هم با سهولت بیشتری در آن كار می كنند منطقه آزاد نام دارد.

مدیر توسعه سرمایه گذاری و انتقال فناوری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی خاطرنشان كرد: ماده یكم " قانون چگونگی مناطق آزاد" هدف از ایجاد این مناطق را تسریع در انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار كار و كالا، حضور در بازارهای منطقه ای و جهانی، تولید و صادرات كالاهای صنعتی و تبدیلی و ارائه خدمات عمومی معرفی كرده است.

این مقام مسئول درخصوص جانمایی مناطق آزاد گفت: با توجه به اینكه كل هفت منطقه آزاد ایران در مناطق كمتر توسعه یافته و بدون زیرساخت ایجاد شدند، لذا سازمان مناطق آزاد ابتدا باید زیرساخت را ایجاد و سپس برای فعالان اقتصادی تسهیلگری كند.

وی با انتقاد از اینكه زیرساخت های مناسب لجستیكی مورد نیاز فعالیت اقتصادی در كشور فراهم نشده افزود: بندر كاسپین در منطقه آزاد انزلی، در عین اینكه تماماً توسط تاثیر مستقیم سازمان منطقه آزاد بوده و یك ریال دریافتی از بودجه دولت نداشته اما 1500 هكتار اراضی آن در حال ارائه خدمات است و تعداد بهره برداری های زیرساختی آن از جمله سردخانه ها و انبارها تا پایان امسال تكمیل خواهد شد.

خضرائی منش با بیان اینكه مزایای مناطق ویژه اقتصادی از مناطق آزاد كمتر است گفت: هر دو منطقه از یك قانون استفاده می كنند و اهداف مشتركی دارند اما رویكرد مناطق ویژه اقتصادی، یك رویكرد صنعتی است و امكان خدمات دهی به عموم مردم وجود ندارد.

مدیر توسعه سرمایه گذاری و انتقال فناوری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مجموع صادرات از این مناطق طی شش سال اخیر را 130 میلیارد دلار بیان كرد و گفت: واردات به این مناطق در این مدت 40 میلیارد دلار و تراز تجاری بین المللی مناطق آزاد و ویژه 90 میلیارد دلار بوده است.

در ادامه، سجادی اظهار داشت: اتاق اصناف وظایف نظارتی گسترده ای دارد و به عنوان مأمن و تكیه گاه اصناف شناخته می شود بطوریكه 135 صنف در تهران علاوه بر فعالیت های گسترده، اقدامات نظارتی نیز انجام می دهند.

مشاور اتاق اصناف گفت: وظایف حاكمیتی وزارت ورزش و جوانان به رئیس منطقه آزاد كیش تفویض شده به گونه ای كه مسئول ورزش جزیره كیش و روسای هیئت ها را رئیس منطقه آزاد كیش انتخاب می كند.

سجادی با اشاره نبود تجهیزات مانند سردخانه و یا مكانی برای نگهداری از اسب های وارداتی ورزشی در فرودگاه امام (ره) یادآور شد: در یك سالی به دلیل نبود اسب كِش، تعدادی از اسب ها را سوار خاور كردند و متاسفانه به دلیل تكان های ماشین میله خاور به گردن یكی از اسب ها فرو رفت و اسب در مقصد تلف شد.

وی كه از مسئولان سابق منطقه آزاد كیش بوده به وجود 55 هكتار زیرساخت سواركاری در كیش اشاره و بیان كرد: ما با این وجود قرنطینه نداریم.

مشاور اتاق اصناف همچنین مطرح كرد: به عنوان مثال بهترین برندهای خودرو در یك زمانی به مناطق آزاد وارد می شدند اما ما بهترین تعمیرگاه ها و سرویس كننده و شرایط گارانتی و سوخت با كیفیت را نداریم و همین محدودیت ها، مناطق آزاد را با هزینه های زیادی مواجه كرده است.

سجادی گفت: بنده ورزشی را سراغ ندارم كه در مناطق آزاد به بخش خصوصی سپرده شده باشد مگر اینكه یك قطعه زمین به اسم كاربری ورزش واگذار شود و به بهره برداری برسد ضمن اینكه سازمان مناطق آزاد در پرداخت حقوق كارمندان خود هم با مشكلاتی مواجه است.

وی در ادامه این مطلب افزود: بخشی از بودجه سازمان مناطق آزاد برای فرآیند های جاری و فرآیند های عمرانی هزینه می شود و بیشتر از نیمی از بودجه صرف مسائل عمرانی می شود درحالیكه این بودجه در سرزمین اصلی كمتر از 30 درصد است.

مشاور اتاق اصناف با بیان اینكه حدود پنج هزار میلیارد تومان طی این شش سال هزینه پروژه های عمرانی در مناطق آزاد شده عنوان كرد: شركت های توسعه سرمایه گذاری مناطق آزاد خودگردان هستند و خودشان باید درآمد مورد نیاز را كسب كنند.