گروهی از پدر و مادرها نیز با عنوان حفاظت از دخترانشان و جلوگیری از درگیری آنها با موضوعات جنسی، دختران خود را در سنین پایین شوهر می‌دهند.
معاون پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی كشور با بیان اینكه ازدواج كودكان تبدیل به یك مسئله جهانی شده است عنوان كرد: طبق آخرین آمار، 700 میلیون زن در جهان هستند كه در سنین كودكی ازدواج كرده‌اند.
به گزارش ایسنا، شیرین احمدنیا در نشست «ازدواج در سنین پایین» كه در "باشگاه هواداران جمعیت امام علی" برگزار شد، با بیان اینكه بر اساس آمارها در كشورهای در حال توسعه از هر سه دختر یك نفر قبل از 18 سالگی ازدواج می‌كند، به 20 كشوری كه بالاترین نرخ شیوع ازدواج كودكان در آنها وجود دارد، اشاره كرد و گفت: كشورهایی مانند نیجر، آفریقای مركزی، چاد، بنگلادش، سودان جنوبی، مالی، بوركینافاسو، مالی، گینه، موزامبیك و غیره جز این 20 كشور هستند.
این استاد دانشگاه در ادامه ضمن بیان اینكه در ایران نیز تقریبا حدود 17 درصد دختران پیش از رسیدن به سن 18 سالگی ازدواج كرده‌اند، افزود: طبق آمار یونیسف سه درصد از دختران هم پیش از رسیدن به سن 15 سالگی ازدواج می‌كنند.
وی در ادامه با بیان اینكه سن ازدواج قانونی در ایران برای دختران 13 سال و برای پسران 15 سال درنظر گرفته شده است، در تبیین عوامل ازدواج دختران در دوران كودكی، به ریشه‌های فرهنگی و اقتصادی این موضوع اشاره كرد و گفت: در برخی از مناطق به ازدواج به عنوان استراتژی گسترش پیوندهای خانوادگی نگریسته می‌شود و در این جوامع دختران و پسران بعد از تولد و حتی ما قبل از آن برای یكدیگر نشان می‌شوند.
احمدنیا با تاكید بر اینكه اهداف سیاسی و اقتصادی در شرایط همسرگزینی دخیل است، افزود: گروهی از پدر و مادرها نیز با عنوان حفاظت از دخترانشان و جلوگیری از درگیری آنها با موضوعات جنسی، دختران خود را در سنین پایین شوهر می‌دهند.
وی همچنین با اشاره به اینكه گاهی این موضوع به نسبت‌های فرهنگی و همچنین نقش‌های جنسیتی نیز بر می‌گردد، ادامه داد: در جوامعی كه این موضوع رواج دارد در بسیاری از موارد دختران به اندازه پسران از ارج و قرب برخوردار نیستند و بیشتر به عنوان یك بار اضافی تلقی می‌شوند، باری كه باید هر چه زودتر آنها را رد كنند.
احمدنیا یكی دیگر از دلایل ازدواج كودكان را موضوع فقر و تلاش خانواده ها برای كاهش هزینه‌ها عنوان كرد و گفت: در این نگاه دختر زود شوهر داده می‌شود تا یك نانخور از جمعیت خانواده كاسته شود.
این استاد دانشگاه در ادامه به تشریح دلایل مخالفت با ازدواج كودكان پرداخت و یكی از دلایل این موضوع را "ایمنی مادران" عنوان كرد و افزود: وقتی ازدواج در سن پایین صورت می گیرد به تبع آن و با توجه به فشارهای فرهنگی بر این كودكان، بارداری زودرس نیز اتفاق می افتد؛ در حالی كه بدن مادر نوجوان هنوز كاملا رشد نكرده، به بلوغ نرسیده است و در شرایط بارداری، زایمان و شیردهی، بقاء و سلامت مادرو كودك هردو به خطر می‌افتد.
وی همچنین یكی دیگر از عوامل مخالفت با این موضوع را سقط های مكرر این مادران عنوان كرد و افزود: در این نوع ازدواج ها علاوه بر سقط مكرر نوزادان، شاهد مرگ و میر مادران نیز هستیم به طوریكه طبق آمار، هر چه ازدواج مادران در سن بالاتری صورت بگیرد میزان سقط غیرعمدی و مرگ و میر مادران كاهش می‌یابد.
احمدنیا در ادامه به اهمیت توجه خانواده‌ها به شروط ضمن عقد اشاره كرد و گفت: متاسفانه بارها این اتفاق افتاده در هنگامی كه زوجین تصمیم گرفته‌اند از این شروط استفاده كنند، دفترخانه‌ها ممانعت به عمل آورده‌اند و رای زوج را زده‌اند. در این چارچوب خود خانواده‌ها نیز یك مانع بزرگ محسوب می‌شوند و برخی از آنها معتقدند كه نباید در موقع ازدواج در مورد این مباحث صحبت كرد چرا كه شگون ندارد.
وی با بیان اینكه در حال حاضر تعداد زنانی كه در كشور دارای تحصیلات عالی و تكمیلی هستند رو به افزایش است، ادامه داد: بازار كار آنها را جذب نمی‌كند و سقف شیشه‌ای در برابر حضور زنان در بازار كار و عرصه سیاست وجود دارد.
احمدنیا با بیان اینكه دخترانی كه در سنین پایین ازدواج می‌كنند نقش هایشان محدود به نقش‌هایی چون همسر و مادر می‌شود و در نتیجه دایره دوستان و اطرافیانشان كاهش پیدا كرده و حیطه حامیانشان فقط به خانواده و دوستان صمیمی شان محدود می‌شود، به موضوع كاهش "عزت نفس" و "اعتماد به نفس" در بین این زنان نیز اشاره كرد و افزود: آنها به دلیل عدم استقلال مالی به شوهرانشان وابسته هستند و به نوعی با یك حس عدم امنیت روبرو هستند.
این كارشناس مسائل زنان در همین راستا به اهمیت توانمندسازی دختران اشاره كرد و گفت: موضوع مقابله با ازدواج كودكان باید به فراتر از خانواده‌ها منتقل شود زیرا این یك مسأله اجتماعی مانند خشونت خانگی است و یك مسئله خصوصی نیست.
احمدنیا در بخشی دیگر از سخنان خود با بیان اینكه توانمندشدن دختران باعث افزایش دانش و مهارت آنها می شود افزود: در پی این موضوع این زمینه فراهم می‌شود كه آنها به حقوقشان آگاه‌تر شوند و شبكه‌های حمایتی گسترده‌تری برای خود ایجاد كنند.
وی با بیان اینكه بسیاری از اتفاقات خوب در حوزه زنان در كشورهای مختلف از همین شبكه‌های حمایتی آغاز شده است تصریح كرد: از سال 2014 كمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد سندی مبتنی بر توافق كشورهای عضو برای خاتمه دادن ازدواج كودكان تهیه كرد.
به گزارش ایسنا؛ در ادامه این برنامه طراوت مظفریان، عضو جمعیت امام علی (ع) نیز اظهار كرد: از بین 303 زن تحت پوشش خانه‌های ایرانی جمعیت امام علی (ع) كه امسال در مراسم روز مادر شركت كردند 37.7 درصد در سن 10 تا 15 سال، 50 درصد آنها در سن 15 تا 20 سال و مابقی در سن بالای 20 سال ازدواج كرده بودند؛ بسیاری از این زنان نیز در فرایند ازدواج از تحصیل محروم شده و با بارداری زودرس روبرو شده بودند.
وی با بیان اینكه حدود 85 درصد از این زنان همسرانشان معتاد هستند، افزود: تعدادی از این زنان برای تامین مخارج زندگی خود در سر چهارراه‌ها، گل فروشی یا دست فروشی می‌كنند.
مظفریان با بیان اینكه ما در خانه‌های ایرانی سعی می‌كنیم در زندگی این زنان تغییراتی در راستای بهبود ایجاد كنیم افزود: شاید بتوان معادل زنان سرپرست خانوار واژه "همسر مردان معتاد" را به كار برد.
این عضو جمعیت امام علی (ع) به انواع خشونت‌هایی كه علیه این زنان و فرزندانشان وارد می‌شود، اشاره كرد و افزود: بعضی ازاین زنان مجبور به مصرف مواد می‌شوند یا اینكه بچه‌های خود را بر سر چهارراه‌ها برای گدایی قرار می‌دهند.
این عضو جمعیت امام علی (ع) در بخش دیگری از صحبت های خود به زندگی این گونه زنان در مناطق حاشیه نشین و فقیر اشاره كرد و گفت: مثلا ما در لب خط با كودكانی روبرو هستیم كه در سن چهارده سالگی به عنوان یك مادر باردار از آنها یاد می‌شود و دركنار تمام مشكلات مورد اشاره از مدارك هویتی نیز برخوردار نیستند.
وی همچنین به رواج معضل «كودك بیوه» نیز اشاره كرد و گفت: درهمین راستا ما با دخترانی روبرو هستیم كه مثلا در سن 12 سالگی ازدواج كردند و در سن 13 ، 14 سالگی نیز طلاق گرفته‌اند و اكنون با انواع مشكلات روحی روبرو هستند.
این عضو جمعیت امام علی (ع) همچنین با تاكید بر اینكه در بسیاری از موارد، این گونه ازدواج ها ثبت رسمی نمی‌شوند افزود: در این فرایند با كودكانی روبرو هستیم كه بر اثر فشار خانواده‌هایشان و بر اساس اجبار مجبور به كار در خیابانها هستند؛ مادران آنها كسانی هستند كه در سن پایین ازدواج كرده‌اند، كودك كار بوده‌اند در سن كم مادر شده‌اند و كودك آنها برای فرار از خشونت خانه و قرار نگرفتن در چرخه تكراری مورد اشاره بعضا به همراه پسری فرار می‌كنند، در حالیكه نسبت به انواع خشونتهای دیگری كه با آن روبرو خواهند بود، اطلاعی ندارند.
مظفریان در عین حال تاكید كرد: موضوع ازدواج در سن كم فقط مربوط به دختران نیست و در برخی مواقع شاهد ازدواج پسران در سن كم نیز هستیم.
