اظهار نظر كارشناسان مختلف حوزه خاك از جمله رئیس انجمن علوم خاك ایران نشان می‌دهد كه روند فرسایش خاك در ایران رو به افزایش است بگونه‌ای كه فرسایش خاك 56 میلیارد دلار به ایران خسارت می‌زند.
به گزارش ایسنا، فرسایش خاك یكی از مهمترین معضلات محیط زیستی ایران است كه بنا به گفته عیسی كلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست- ایران به طور سالانه، 12 تن فرسایش خاك دارد و به همین علت كشور ما در حوزه فرسایش خاك مقام اول را در دنیا داراست.
در این باره میردار هریجانی - معاون دفتر آبخیزداری و حفاظت خاك سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری- نیز در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینكه تشكیل یك سانتیمتر خاك حاصلخیز در كشور می‌تواند تا 1000 سال طول بكشد، گفت: فرسایش خاك در كشورهای در حال توسعه در آسیا، آمریكای جنوبی و آفریقا 30 تا 40 تن در هكتار در سال و در كشورهای توسعه یافته اروپا 7 تا 13 تن است بنابراین ایران مقام اول فرسایش خاك را ندارد.
در مورد این موضوع حسین سعادت - نایب رئیس انجمن آبخیزداری ایران- با اشاره به اینكه كشور ما از نظر میزان فرسایش در وضعیت مناسبی قرار ندارد، تصریح كرد: در حال حاضر اراضی دیم‌زار شیبدار وضعیت اسفباری دارند علاوه بر این فرسایش خاك در مراتع نیز به اشكال مختلف مشاهده می‌شود و در مناطق كم‌تراكم جنگل‌ها هم فرسایش خاك داریم.
وی با بیان اینكه موضوع فرسایش خاك در كشور ما به عنوان یكی از تهدیدات جدی برای محیط زیست به حساب می‌آید، در یك برنامه رادیویی اظهار كرد: پدیده فرسایش خاك، با توجه به شرایط توپوگرافی منطقه و نوع بهره‌برداری از منابع، روند تشدیدی دارد و اقدامات در حال انجام برای كاهش فرسایش بسیار ناچیز است.
نایب رئیس انجمن آبخیزداری ایران با اشاره به تأثیر فرسایش خاك بر محیط زیست گفت: جابجایی خاك باعث از دست رفتن مواد آلی خاك، كاهش نفوذ، از بین رفتن پوشش گیاهی و كاهش تولید و خشك شدن زمین می‌شود و در پایین‌دست هم موجب جاری شدن سیل، آلودگی آب و در نهایت به هم خوردن تعادل هیدرولوژیك رودخانه‌ها خواهد شد. همه این مسائل به نبود مدیریت و بی‌برنامگی برمی‌گردد.
همچنین منوچهر گرجی - استاد دانشگاه تهران و رئیس انجمن علوم خاك ایران - با بیان اینكه زمان لازم برای تشكیل یك سانتیمتر عمق خاك بسته به شرایط و اقلیم منطقه بین 50 تا هزار سال اعلام شده است، گفت: در یك بار فرسایش خاك بر اثر سیل 20 سانتیمتر خاك از بین می‌رود. تحقیقات وزارت كشاورزی آمریكا در سال 2011 نشان داده است كه هر تن فرسایش خاك 28 دلار به این كشور خسارت در زمینه آلودگی هوا، آب، تولید غذا و سلامت می‌زند. با این حساب، 56 میلیارد دلار خسارت ناشی از موضوع فرسایش خاك به كشور ما وارد می‌شود.
افزون بر این، محمد فاطمی قمی- معاون دفتر كنترل سیلاب و آبخوان داری سازمان جنگل‌ها - با اشاره به دلیل افزایش سیلاب‌ها طی سال‌های اخیر اظهاركرد: زمانی كه بهره‌برداری و شیوه استفاده از زمین به شكل مناسبی صورت نگیرد، بارش باران به جای تولید و بقا منجر به فرسایش و حركت تركیبات خاك از یك طرف و از طرف دیگر باعث تجمع روان‌آب‌ها و خسارات خواهد شد.
وی افزود: متاسفانه به دلیل بهره‌برداری‌های بی‌رویه و غیراصولی، شاهد فراوانی سیلاب‌ها و شدت یافتن خسارات در مناطق مختلف كشور هستیم و میزان خسارت مالی كه سالیانه از جانب سیلاب در كشور ما حادث می‌شود بالغ بر 600 میلیارد تومان است.
مصطفی بیگدلی - معاونت دفتر امور مراتع سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری كشور - با بیان اینكه كشور ما خشك و نیمه خشك است و میانگین بارندگی چندین ساله ما 240 میلیمتر است كه در 10 سال گذشته به 180 میلیمتر رسیده است، گفت: باید تلاش كنیم پوشش گیاهی را در عرصه‌های مختلف تقویت كنیم تا میزان روان‌آب‌ها و فرسایش خاك كمتر شود.
وی با اشاره به تأثیر پوشش گیاهی بر ممانعت از برخورد مستقیم باران به سطح زمین اظهار كرد: تحقیقات نشان می‌دهد اگر پوشش گیاهی را از 20 درصد به 80 درصد افزایش دهیم، میزان هدررفت خاك و هرزآب به كمتر از 5 درصد خواهد رسید بنابراین باید در مراتع كشور پوشش گیاهی خودرو را مستقر كنیم تا از بروز سیل جلوگیری كنیم.
بیگدلی با اشاره به اینكه بی‌توجهی به پوشش گیاهی باعث می‌شود میزان فرسایش خاك بیشتر شود، گفت: آمارها نشان می‌دهد طی 40 سال حدود یك میلیارد تن فرسایش خاك داریم و به گفته برخی منابع در حال حاضر فرسایش خاك از یك میلیارد تن هم گذر كرده است.
