پایگاه مطالعاتی-تحلیلی فرهنگ سدید: بینش بالای مردم زمینه ساز صدور بیانیه گام دوم انقلاب

به گزارش فرهنگ سدید؛ بیانیه "گام دوم انقلاب" در حالی از سوی رهبر انقلاب صادر شد كه دشمن با خیز رسانه ای مدت ها قبل در تلاش بود سطحی دیگر از براندازی را آن هم در بعد رسانه ای كلید بزند. خط دهی رسانه های معاند، اینبار نه فقط از سوی بنگاه های خبر پراكنی فارسی زبان و بیگانه، كه به صورت مستقیم از زبان مقامات امریكایی و دور از تكنیك فریب در افكار عمومی و با ستیزه جویانه ترین شكل، راهبرد عناد ورزی را نسبت به جمهوری اسلامی پیش گرفتند. در این میان خط سیر رسانه ای در كشور با تجمیع حداكثری و رویكرد قدرت نرم نظام حركتی را از همان روزهای و حتی ساعات و دقایق اول صدور بیانیه آغاز كرد تا این فرمان راهبردی رهبری به سرنوشت نامه معظم له به جوانان اروپا –كه از سوی رسانه های داخلی تنها به بازتاب خبری آن بسنده شد- گرفتار نیاید. در تحلیل ابعاد و واقعیت های اجتماعی و سیاسی جریان ساز بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری، استراتژیست ها و تحلیلگران كلان بارها به بحث و واكاوی پرداخته و به نظر می رسد این خط سیر صعودی، هرچه از دهه نوپای چهارم انقلاب دورتر می شویم، رنگ و بویی پخته تر به خود می گیرد.

زمینه ساز صدور بیانیه چه بود؟
رضا حسینی، كارشناس اندیشه سیاسی با اشاره به روند تكوینی رفتار سیاسی و فقهی مردم ایران پا را عقب تر از برهه تاریخی كنونی گذاشته و با اشاره به تحولات قبل از انقلاب می گوید: سرمایه اجتماعی و جامعه مذهبی در دوره رضاخان دچار تغییر و تحول شد و این تغییرات در زمان پهلوی دوم تداوم یافت. بخشی از این شكاف توسط انقلاب اسلامی پر شد اما قسمی دیگر ناشی از دشمنی ها شیطان بزرگ و مشكلات داخلی هنوز پابرجاست. حسینی ادامه می دهد : برخی ساختارهای گذشته در جمهوری اسلامی حفظ شده اند و برخی از بین رفته اند و همچنین بعضی افراد در ساختارهای تغییرشكل یافته از گذشته پابرجا هستند. به دلیل وجود همین ساختارها و افراد، رهبری جوانان را مورد خطاب قرار می دهند. این كارشناس سیاسی تاكید می كند تا پیش از انقلاب، جامعه اسلامی به كمال خود نرسیده و می افزاید: در طول ادوار تاریخ چنین خواستی از سوی مردم مطرح نبوده. چون مردم به آگاهی لازم نرسیده بودند. بنابراین بی نظیر بودن رابطه میان رهبر و مردم نسبت به گذشته از یك سو و بینش بالای افراد جامعه و آمادگی آنها از سوی دیگر زمینه ساز صدور بیانیه توسط رهبری بود.

استمرار نشاط و امید در جامعه اسلامی

از جمله شاخص های "بیانیه گام دوم" رویكرد امید به آینده است كه از دو منظر داخلی و خارجی قابل بررسی است. اولا پرهیز از سیاه نمایی و نشاط و امید بخشی در سطح جامعه و خاصه جوانان نه تنها مطالبه دیرین رهبر انقلاب بوده؛ بلكه همواره مورد تاكید معظم له به جامعه رسانه ای كشور نیز بوده است. سطح دوم این راهبرد را می توان در پیامی مهم به غرب و در صدر آن امریكا جست و جوی كرد. جایی كه لزوم انعكاس بارقه های امید به عنوان پیامی برای دشمن مخابره می شود و تمام آحاد جامعه ایرانی از دولت و ملت گرفته تا دستگاه ها و قوا و نهادها بایستی بای تجلی هرچه بیشتر و بهتر این مهم بكوشند.

مهدی بلوكات، كارشناس مسائل سیاسی در اینباره می گوید: بیانیه گام دوم دارای یك متن و فرامتن است و زمینه‌ای كه این بیانیه در پی دارد. به عبارتی باید ابتدا به این سوال پاسخ دهیم كه بیانیه گام دوم در چه زمینه‌ای منتشر می‌شود، محیط پیرامونی آن چیست و مخاطبان آن چه فهم و نسبتی با بیانیه دارند؟ علی‌القاعده نمی‌توانیم از امید، امیدواری و آینده روشن در بیانیه حرف بزنیم در حالی كه فرامتن یا محیط پیرامونی دچار یك سرخوردگی و ناامیدی است. او با تاكید بر این مهم می افزاید: لذا این گزاره را از اساس مشكوك و غیرقابل استنادی می‌بینم كه جامعه ما دچار سرخوردگی و ناامیدی است، اتفاقا شخصا نه تنها هیچ پژوهش یا افكارسنجی جدی ندیدم كه موید سرخوردگی و غلبه فضای یاس و ناامیدی در كشور باشد بلكه عكس آن را دیدم. به شكلی كه افكارسنجی‌ها و در حقیقت پیمایش‌ها و پژوهش‌هایی كه در سطح جامعه انجام می‌شود، در حوزه‌های مختلف نظرات و جمع‌بندی‌های متفاوتی از جامعه دارد. برای مثال در حوزه استقرار امنیت و آسایش، اتفاقا جامعه ایرانی بسیار امیدوار و دلگرم به عملكرد نظام است، یعنی نظامی كه در حوزه امنیتی و دفاع از تمامیت ارضی و دفاع از چارچوب جغرافیای كشور بسیار موفق و كارآمد می‌داند و تا جایی پیش می‌رود كه نمادهای مقاومت و پیروزی‌های تاریخی و پی در پی جمهوری‌اسلامی را در حوزه نظامی و امنیتی به یكی از نمادهای محبوب اجتماعی حتی برای كسانی كه برای سایر حوزه‌های نظام نقد دارند، تبدیل شده است.

شخصیت های كاریزماتیك انقلاب

سردار قاسم سلیمانی شخصیتی كاریزماتیك است. شاید بعد از حضرت امام(ره) و رهبری(مدظله العالی) بتوان حاج قاسم را با این عنوان خطاب كرد و این مهم از درس آموزی پای مكتب اسلام و انقلاب سرچشمه می گیرد و در این رهگذر، كم نیستند شخصیت های آشنا و ناشناس كه در راس و میانه انقلاب دست به خشت و گل سازندگی این نهال 40 ساله را دارند و در محبوبیت كم ندارند از حاج قاسم. بلوكات اما این حب همه گیر را بستر و دست مایه ای برای اقتدار دكترین امنیتی جمهوری اسلامی و مقبولیت و مشروعیت آن میان مردم می داند و می گوید: اتفاقی كه اخیر پیش آمد و طی آن آمریكا در یك رفتار نابخردانه سپاه را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد كه در مقابل آن یك اجماع ملی، كم سابقه و غیرقابل پیش‌بینی برای خارجیان در دفاع از سپاه شكل گرفت كه نشان دهنده قابل دفاع بودن و رضایت مردم از عملكرد جمهوری‌اسلامی در این حوزه است. مهدی بلوكات ادامه می دهد: نگاهی كه رسانه‌های بیگانه از ابتدای انقلاب درباره كارآیی و رویكرد نظام جمهوری‌اسلامی پراكنده بودند، با فضای امروز كه سعی می‌كنند، انتشار دهنده فضای ناامیدی و رخوت در كشور باشند، مطابقت دارد. تلاشی كه تا به امروز چندان موفق نبوده و با امید و فضای روشنی كه در بیانیه گام دوم ترسیم شده، شكست خواهد خورد و به مقاصد خود دست نخواهد یافت. از طرفی هر گاه در كشور مسائلی رخ داد، رسانه‌های بیگانه سعی كردند كه به این مسائل دامن بزنند و اوضاع را سیاهتر از گذشته نشان دهند. درباره وضعیت اقتصادی باید دید كه تا چه اندازه واقعیت دارد و آیا وضعیت به سیاهی است كه آنها ترسیم می‌كنند یا این‌طور نیست و مسائلی وجود دارد اما نه به شكل سیاهی كه دشمنان در رسانه‌های خود انعكاس می‌دهند.

جوان ایده پرداز؛ مخاطب پیام ویژه رهبر است

رهبری در "بیانیه گام دوم" تمام جامعه جوانان را مورد خطاب قرار داده اند اما مخاطب پیام ویژه رهبر جوانی است كه ایده دارد. این را ابوالفضل معصومی می گوید و ادامه می دهد: رهبر معظم انقلاب به عنوان دیده بان و رهبر جامعه در چهل سالگی انقلاب اسلامی به جمع بندی از فضای طی شده در این سال ها رسیده و یك تناسب میان مسیر و آینده پیش رو ترسیم نموده اند. او اضافه می كند: رشد آگاهی های اجتماعی و سیاسی در جامعه كنونی ما در طول ادوار تاریخ بی سابقه بوده است ، از این رو رهبری آمادگی اذهان عمومی را برای پذیرش این بیانیه مشاهده نموده اند. بیانیه یك متن گفت و گو با حاكمیت نیست ، بلكه با عموم مردم سخن می گوید و یك نیروی اجتماعی خاص را مدنظر دارد و به طور مشخص جوانان را مورد خطاب قرار داده است. معصومی با اشاره به اینكه بیانیه گام دوم شامل دو بخش است، این دوس طح را اینگونه تشریح می كند: بخشی از این بیانیه به گذشته جامعه یعنی آنچه در دوره قاجار و پهلوی بر ایران گذشته است را بیان و قسمت دوم آینده پیش روی ملت را ترسیم می كند.یعنی بیان آنچه كه بوده ایم و تصور آنچه كه می خواهیم باشیم. مشكلاتی كه جمهوری اسلامی ایران از ابتدای تاسیس تا كنون به آن دچار بوده و چالش هایی كه استكبار جهانی ایجاد كرده در بیانیه گنجانده شده است اما در عین حال ظرفیت ها، فرصت ها و عیوب جامعه نیز بیان شده است. معصومی مخاطب بیانیه رهبری را همه جوانان كشور می داند و می گوید: هر جوانی در هرنقطه ای از كشور مخاطب پیام رهبر است اما جوانی سلام ویژه رهبری را دریافت می كند كه دارای ایده باشد و انتقادات منطقی و به حقی كه از یك سیستم دارد از عمل خود كمرنگ تر است.