حاشیهنشینی یا اسكان غیررسمی متشكل از طیف گستردهای از جمعیت مهاجر، كم درآمد و رانده شده است كه در این نواحی آسیب پذیر، زمینههای بروز ناهنجاریها را تشدید میكنند.
رئیس اداره پیشگیری از اعتیاد ستاد مبارزه با مواد مخدر بیان كرد: حاشیه نشینی تبدیل به كلونیهای ایجاد آسیبهای اجتماعی شده است و به دلیل عدم توجه، كنترل و نظارت كافی بر این مناطق افراد ساكن در آن برای انجام انواع و اقسام بزهها آماده هستند.
به گزارش «تابناك» به نقل از ایسنا، داوود میرزایی مقدم در خصوص ارتباط حاشیه نشینی با ارتكاب جرمهای اجتماعی با بیان اینكه امروز یكی ازچالشهای ناپایدار كننده شهرهای بزرگ، حاشیه شهر نشینی است، افزود: حاشیهنشینی یا اسكان غیررسمی متشكل از طیف گستردهای از جمعیت مهاجر، كم درآمد و رانده شده است كه در این نواحی آسیب پذیر، زمینههای بروز ناهنجاریها را تشدید میكنند.
وی خاطرنشان كرد: در چهار دهه گذشته حاشیه نشینی به خصوص در اطراف شهرهای بزرگ كشور به دلیل گسترش بی ضابطه این شهرها افزایش یافته است. در حقیقت شهرهای حاشیهای حاصل تجمعات گروه های كم درآمد است كه اغلب آنها مهاجر هستند و در این نقاط به صورت كاملا خود رو و فاقد مجوز از ناحیههای رسمی، اقدام به ساخت خانههای بی كیفیت می كنند كه به دلیل عدم نظارت دستگاههای اجرایی به سرعت رشد كردهاند.
رئیس اداره پیشگیری از اعتیاد در محیط های آموزشی ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری بیان كرد: حاشیهنشینی تبدیل به كلونیهای ایجاد آسیبهای اجتماعی شده است و با توجه به شواهدی كه وجود دارد، افراد ساكن در مناطق حاشیه نشین به دلیل عدم توجه، كنترل و نظارت كه در آنها عملا ناممكن است برای انجام انواع و اقسام بزهها آماده هستند.
وی با اشاره به وجود حاشیه نشینها در اطراف شهرهای تهران، مشهد، اصفهان و شیراز، تصریح كرد: این حاشیهنشینی عامل صادرات بسیاری از آسیبهای اجتماعی به نقاط دیگر هستند.
میرزایی مقدم از افزایش اعتیاد در میان حاشیهنشینها گفت و اظهار كرد: اغلب مصرف كنندگان و توزیع كنندگان مواد در این نقاط قرار دارند و در طرحهای ضربتی كه پلیس انجام می دهد، این مناطق مورد هدف قرار می گیرند. دلیل این مسئله فقر زیاد، درآمد پایین و نابرابری اجتماعی است كه سبب شده، افراد به مرور از مركز شهرها به حاشیه ها سوق داده شوند.
تعداد سكونتگاههای غیررسمی در مناطق 1 تا 10 بیشتر از سكونتگاههای غیر رسمی در كمربند مرزی شهر تهران است
دكتر سلمان كونانی (استاد دانشگاه و آسیب شناس اجتماعی) نیز با بیان اینكه هیچ پیوستگی بین شكل گیری مناطق حاشیه نشین و كلان شهرها وجود ندارد، گفت: بیش از 90 درصد مناطق حاشیه نشین در شهرهای زیر 50 هزار نفر هستند و تهران، اصفهان و شیراز تنها 10 درصد جمعیت حاشیه نشین را در اختیار دارند.
وی افزود: سكونتگاههای غیر رسمی در مركز و شمال تهران یعنی مناطق 1 تا 10 بسیار بیشتر از سكونتگاههای غیر رسمی در كمربند مرزی شهر تهران است.
این استاد دانشگاه مشكل اصلی را وجود خرده فرهنگهای مجرمانه و غیرمجرمانه قانون شكنانه سكونتگاههای غیررسمی دانست و تصریح كرد: پدیده انتقال جرم بزرگترین آسیب شكل دهنده خرده فرهنگهای مجرمانه در سكونتگاههای غیر رسمی است.
وی ادامه داد: به بیانی دیگر بیشتر مجرمانی كه به عنوان حاشیه نشین در تهران معرفی شدهاند افراد غیر ساكن مناطق دیگر شهری هستند.
سلمان كونانی تاكید كرد: فرهنگ مناطق حاشیه نشین باعث تبدیل افراد به مجرمان بالقوه شده بنابراین مسئله اصلی بررسی دلیل شكل گیری سكونتگاههای غیر رسمی و حاشیه نشینی است.
وی با بیان اینكه كمبود امكانات رفاهی در مناطق حاشیهنشین سبب افزایش تنش های روانی و اضطراب اجتماعی در این مناطق شده است، گفت: برای كاهش جرم باید ابتدا اینگونه مسائل را ساماندهی و برطرف كرد.
این استاد دانشگاه تاكید كرد: اگر اقتصاد را مهم ترین پارامتر زندگی ندانیم، مهم ترین عامل تعالی بخش دیگر پارامترهای جامعه به شمار می رود.
وی اظهار كرد: اگر به دنبال شهری بدون جرم هستیم باید اقتصاد حداقلی مردم را تامین كنیم زیرا مردم برخوردار از امكانات حداقلی، تن، روح و روان سالم خواهند داشت.
سلمان كونانی كه در برنامهای رادیویی صحبت میكرد، تاكید كرد: ما در فضای حاشیه نشین اجازه شكل گیری فرهنگهایی را دادهایم كه تیشه به ریشه خانواده ها می زنند بنابراین وقتی شرایطی را ایجاد كردهایم كه دغدغه اصلی خانواده تهیه غذای شب است، نباید انتظار تربیت مناسب را داشت.
نمی توان فرهنگ را به زور در جنوب یا شمال شهر ایجاد و انتظار تغییر بافت فرهنگی داشت
به گزارش ایسنا، پوریا هادی پور، استاد دانشگاه و پژوهشگر آسیبهای اجتماعی نیز اظهار كرد: برای اصلاح مولفههای مختلف مانند امنیت، فرهنگ در حاشیه شهرها، ابتدا باید این موارد را در خود شهرها اصلاح كرد زیرا زمانی فرهنگی درحاشیه شهر نهادینه می شود كه در خود شهر به درستی وجود داشته باشد.
وی با بیان اینكه مقوله جرم، جنایت و ناهنجاری بحثی پیوسته با عدم رعایت اصول و مبانی است، گفت: نباید گفت كه حاشیه نشینها جرم و جنایت را به دلیل كمبودهایشان انجام می دهند و برای همین در حاشیه شهرها شاهد وقوع این ناهنجاری ها هستیم.
وی افزود: هر انسانی در هر نقطهای از كره زمین كه نتواند نیازهای اصلی زندگی خود را تامین كند، تبدیل به یك حاشیه نشین می شود.
استاد دانشگاه و پژوهشگر آسیبهای اجتماعی كارخانه تولید حاشیه نشینی را كلان شهرها دانست و ادامه داد: در كلان شهرها نه تنها رفتار انسان ها به خطا میل داده می شود بلكه به صورت آدمهای منفعلی هستند كه قدرت انتخاب از آنها گرفته شده است و باید در جریان این رودخانه كلان شنا كنند.
وی تاكید كرد: مسئولان در كلان شهرهای بزرگ مسئولیت واقعی خود را در قبال شهروندان از یاد بردهاند و به جای اینكه به رفع نیازهای فرهنگی افراد بپردازند بیشتر به فكر ظاهر شهر هستند.
پوریا هادی پور با بیان اینكه نمی توان فرهنگ را به زور در جنوب یا شمال شهر ایجاد كرد و انتظار تغییر بافت فرهنگی آن را داشت، گفت: وقتی در جامعه شهری به شهروندان كافی نبودن نیازهایشان را تزریق می كنیم هرگز نمی توانیم انتظار داشته باشیم كه نیازهای یك فرد در حاشیه شهر مانند امنیت، فرهنگ غنی شهری و... رفع شود.
وی با اظهار اینكه امروزه خودمان در جامعه شهری كوچك ترین فرهنگها را هم از بین می بریم، افزود: در این شرایط چگونه می خواهیم فرهنگ را از شهر به حاشیه شهر ببریم؟.