به گفته یك استاد دانشگاه، كاهش رشد جمعیت در سال 1398 به زیر یك درصد رسید و كاهش نرخ باروری كل نیز به 1,84 فرزند رسیده كه ایران را در آستانه سالمندی زودرس قرار داده است.
به گزارش ایسنا، خلیل علی محمدزاده در روز ملی جمعیت، با بیان اینكه تنظیم خانواده و مهار جمعیت دو مقوله متفاوت هستند، گفت: تنظیم خانواده یعنی فاصلهگذاری بین موالید، كه در گذشته گفته میشد بین فرزندان سه سال فاصله باشد، اما مهار جمعیت یعنی از همه ابزارها استفاده كردن و به سمت كاهش جمعیت رفتن كه فقط یك برنامه بهداشتی نیست بلكه برنامهای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نیز هست.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به اینكه تا سال 1375 تنظیم خانواده در كشور دنبال میشد اما بعد از آن پا در مسیر اهداف مهار جمعیت گذاشتیم، افزود: آن زمان مجوز مجلس برای تنظیم خانواده بود كه باید منجر به تعادل جمعیتی میشد یعنی نرخ باروری كه سال 1365، 6.7 فرزند بود باید به چهار میرسید و متوقف میشد و میزان رشد جمعیتمان كه 3.9 درصد بود باید به 2.3 درصد میرسید و متوقف میشد.
وی با بیان اینكه كاهش رشد جمعیت در سال 1398 به زیر یك درصد رسید و كاهش نرخ باروری كل به 1,84 فرزند رسیده كه ما را در آستانه سالمندی زودرس قرار داده است، اظهار كرد: پیشبینیها حاكی از این است كه ما در سال 1420 به حدود 20 درصد سالمندی و در سال 1430 كه پنجره جمعیتی هم بسته خواهد شد،تعداد سالمندانمان به حدود 26 درصد خواهد رسید یعنی یك چهارم مردم كشورمان سالمند خواهند شد.
محمدزاده در ادامه با اشاره به راهكارهای كاهش میزان سالمندی عنوان كرد: برای اینكه میزان سالمندی را كاهش دهیم باید جمعیت زیر 15 سال و میزان موالید افزایش یابد؛ متاسفانه ما در چهار، پنج سال اخیر از آن مقداری كه كاهش موالید داشتیم، به سمت پایینتر حركت میكنیم.
وی ضمن بیان اینكه روند ما برای افزایش موالید در پنج سال اخیر نه تنها اصلاح نشده بلكه بدتر میشود، گفت: دلیل این امر این است كه سیاستهای كلی جمعیت كه بسیار هم دقیق، كارشناسی و درست مطرح شده به تنهایی قابلیت اجرایی ندارد. سیاستهای كلی باید در مراكز اصلی خودش به استراتژیها تبدیل شود و برنامه استراتژیك در مدیریت میانی باید به سیاستها و تاكتیكها تبدیل شود. سپس اهداف سالیانه برای آنها مشخص شود و این برنامههای سالیانه را اجرایی كنیم.
این استاد دانشگاه با انتقاد از اینكه مجلس نهم و دهم با دولت یازدهم و دوازدهم طرح «جامع جمعیت و تعالی خانواده» را انجام ندادند، اظهار كرد: این طرح بین كمیسیونها و هیئت رئیسه مجلس رد و بدل شد و نهایتا مجلس به پایان رسید و آن طرح هم همچنان ماند.
علی محمدزاده اشكال اساسی در این حوزه را رویكردها و دیدگاههایی دانست كه بعضا مدیران كلان و میانی ما دارند و افزود: میتوان گفت این مدیران نگرانی مقام معظم رهبری و دغدغههای كارشناسان جمعیتی را خوب درك نكردند. بنابراین اگر در رسانهها این بحث را دنبال كنید میبینید كه بیشتر افراد جهادی و اساتید دلسوز دانشگاه در این حوزه وارد بحث و گفتگو و طرح موضوع میشوند اما آنها اصلا حاضر نیستند چند جمله هم در تائید سیاستهای كلی جمعیتی حرف بزنند.
وی ضمن بیان اینكه اگر رویكرد درست باشد و این دغدغه ایجاد شود، مسئولان اجرایی و تصمیمگیران به فكر چارهاندیشی هستند، ادامه داد: مسئله سقوط جمعیتی مسئله كمی نیست كه ما دست روی دست بگذاریم و بگوئیم حالا چه میشود. اگر مسئله سقوط جمعیتی رخ دهد دیگر نمیتوان كاری انجام داد و كشورهایی كه دچار این مسئله شدند آئینه عبرت ما هستند.
این استاد دانشگاه كه در برنامهای رادیویی صحبت میكرد، با تاكید بر اینكه ما در بحث فرزندآوری و فرزندپروری به دنبال سرمایهگذاری هستیم، تصریح كرد: این نگاه كه این كار خرج دارد بنابراین آن را از اولویت خارج كنیم، كار درستی نیست و آسیب آن را در دهههای آینده خواهیم دید و درست آن این است كه وقتی دولت میبیند سیاستهای كلی جمعیت توسط رهبری ابلاغ میشود و این همه بر روی آن تاكید میشود باید لایحه دهد نه اینكه منتظر مجلس شود. مجلس هم هوشمندانه و شجاعانه باید طرح دهد.