تسنیم: دهه 60 خلا موسیقی نداشتیم

رضا مهدوی معتقد است كه جریان «چاووش» در اوایل انقلاب، به معنای واقعی موسیقی انقلابی تولید كرد.

1399/07/06
|
14:18

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، رضا مهدوی از نوازندگان موسیقی ایرانی و از پژوهشگران این حوزه است. او همزمان با هفته دفاع مقدس، در رادیو گفت و گو به بیان دیدگاه‌هایش درباره این ژانر از موسیقی پرداخت.

مهدوی گفت: موسیقی دفاع مقدس با واكاوی در فرهنگ بومی و قومیتی ما و استخراج فرازهای آیینی همچنان ماندگار و اثرگذار است. ژانر و نوع موسیقی جنگ و انقلابی نداریم و در گونه‌های بومی و شهری هر كشور این نوع موسیقی در قالب‌های مختلف پاپ، رزمی، بزمی، كلاسیك و غیر كلاسیك می‌تواند باشد.

این پزوهشگر موسیقی ادامه داد: وقتی جنگ شكل می‌گیرد قطار در حال حركت موسیقی نیز از آن اثر می‌گیرد و تالم هنرمندان و احساسات آنها در آن برهه زمانی به خلق اثر می‌انجامد پس این نوع موسیقی یك ژانر نیست و انواع موسیقی جنگ زیرشاخه گونه‌های مختلف موسیقی قابل تعریف است. سه بخش موثر موسیقی در كشور وجود داشت كه نخست افراد دانشگاهی بودند كه در بخش موسیقی اركسترال فعال بودند و بخش دانشگاهی موسیقی نواحی و عده‌ای كه در عرصه موسیقی پاپ فعالیت داشتند و این حوزه را نیز نهادینه و جای گذاری كردند.

این مدرس دانشگاه عنون كرد: «كاروان شهید» یكی از آثار بی نظیر موسیقی خانواده «چاووش» و گروه «شیدا عارف» است كه در این موسیقی اندیشهها و افكار آن دوره را به نسل بعد منتقل می‌كند و تداعی گر آن زمان است و اساتیدی مثل پرویز مشكاتیان و علیزاده و لطفی افكاری داشتند كه چلچراغی در مسیر موسیقی روشن كردند كه تفاوت موسیقی این دوره را مشخص می كند و نسل بعد می تواند جا پای آنها گذاشته و پرش داشته باشد.

وی ادامه داد: گروه «چاووش» به معنای واقعی موسیقی انقلابی تولید كرد و خوانندگانی همچون محمدرضا شجریان، شهرام ناظری و صدیق تعربف و ... به این جریان پیوستند و در ادامه نوازندگان دانشگاهیان با قومیت‌های مختلف همانند علی اكبر شكارچی، خانواده كامكار و ...تركیب درستی را شكل دادند.

مهدوی با نقد مدیریت‌ها گفت: چشمپوشی مدیران و شاید مشاوران نابلد باعث شده كمتر شاهكارهای موسیقی در این حوزه بشنویم در حالی كه هوشنگ كامكار شاهكار «كجایید ای شهیدان خدایی» را در دوران اركستر سمفونیك تهران به رهبری مرحوم حشمت سنجری و استاد پشنگ كامكار ایشان سازبندی ایرانی مناسبی كه بر این كار گذاشتند و شعر مناسب از مولانا و خوانندگی بیژن كامكار همچنان برگ برنده موسیقی دفاع مقدس كشور است. اگر بخواهیم بگوییم موسیقی جنگ در ایران ژانری دارد باید این قطعه كه باكلام و بی كلام با بومی سازی فضا توانسته برای مخاطب حس و حال آن دوران را تداعی كند مثال بزنیم.

این پژوهشگر و مدرس دانشگاه گفت: در دهه 60 خلا موسیقی نداشتیم از سویی صادق اهنگران با قالب نوحه به تهییج رزمندگان می‌پرداخت و از سوی دیگر سیل هنرمندان دانشگاهی با تولید موسیقی‌های فاخرونگاه چند وجهی این دوران را پشتیبانی می كردند در حالی كه امروز با همه ظرفیت ها اما درحوزه موسیقی خلاء و كاستی‌هایی داریم.

مهدوی افزود: اساس و ریشه موسیقی شهری از آیینی‌ها و فرهنگ مردمی است و موسیقی از این آیین‌ها تاثیرگرفته است و گوشه‌های موسیقی كدهایی قابل پرورش برای آهنگسازی است و در هشت سال دفاع مقدس نوحه های بوشهری و آذربایجان نمونه های بی نظیری شكل گرفت و آنچه در ذهن ها باقی مانده است به علت توجه به ریشه های مردمی است.

وی ادامه داد : در دانشگاه ها باید واحد درسی برای بررسی روانشناسی وجامعه شناسی و زیباشناسی و موسیقی دفاع مقدس تعریف شود و در این بررسی‌ها مشخص می‌شود كه شایدتولید كنندگان این موسیقی تحصیلات دانشگاهی تخصصی هم نداشتند اما هوشمندانه و ظریف رفتاری آكادمیك دارد و حتی گاهی موسیقی دفاع مقدس از موسیقی جنگ دیگر كشورها از استانداردهای بالاتری برخوردار است .

دسترسی سریع