خبرگزاری مهر: دستفروشان كتاب، قاچاقچی نیستند

سید عباس حسینی نیك گفت: قاچاق كتاب اصطلاح درستی نیست، بلكه تكثیر غیرقانونی كتاب به عنوان اصطلاحی صحیح شامل همه چیز می‌شود و ابهامات حول این موضوع را هم برطرف می‌كند.

1399/04/11
|
17:30

به گزارش خبرگزاری مهر، عباس حسینی نیك ناشر برگزیده سال، مدیر انتشارات مجد و مدیر مسئول انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی با برنامه گفتگوی فرهنگی در رابطه با قاچاق كتاب مصاحبه كرد.

مدیر انتشارات مجد بر این باور است كه قاچاق كتاب اصطلاح درستی نیست، بلكه تكثیر غیرقانونی كتاب به عنوان اصطلاحی صحیح شامل همه چیز می‌شود و ابهامات حول این موضوع را هم برطرف می‌كند.

وی افزود: وقتی اصطلاح تكثیر غیر قانونی كتاب را به كار می بریم یعنی فقط شامل قانون وزارت ارشاد و شورای عالی انقلاب فرهنگی و كتابهای مجوز دار نمی‌شود بلكه كپی رایت و حقوق نشر و ترجمه را هم در بر می‌گیرد.

حسینی نیك گفت: ما در نظام حقوق داخلی كشورمان از سال 1348 تاكنون قانون "كپی رایت داخلی" را داریم كه خوشبختانه این قانون همچنان زنده است و در مقابل بسیاری از تخلفات نیز كارایی دارد اما شاید به خوبی تبیین و تفسیر نشده است. ما تا همین سه چهار سال قبل هم كتابی بابت حقوق نشر نداشتیم و كسی نبود كه اینها را تبیین كند اما هم اكنون حقوق مالكیت فكری و آفرینش‌های ادبی هنری در ایران موضوعی كاملاً به رسمیت شناخته شده است.

وی پدیده تكثیر غیرقانونی كتاب را از دو جهت عمده قابل بررسی و اهمیت دانست و گفت: نخست جنبه ملی و عمومی این پدیده است یعنی موضوع كپی رایت و نقض حقوق پدیدآورندگان و مترجمان و ناشران به ویژه در بخش دانشگاهی و جهت دوم هم شامل جنبه حاكمیتی قضیه می‌شود یعنی كتاب‌هایی كه مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد را ندارند و به روش‌های دیگری تكثیر می‌شوند. گاهی خود نویسندگان كتاب به دلیل اینكه كتابشان مجوز نمی‌گیرد فایل PDF آن را در فضای مجازی منتشر می‌كنند و گاهی هم ناشران این تخلف را انجام می‌دهند.

مدیر مسئول انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی با تصریح بر اینكه در برخورد با قاچاق كتاب به اصل موضوع و علت آن توجهی نمی‌شود افزود: متأسفانه ما فقط شاهد برخورد با دستفروشان این حوزه هستیم درحالیكه هنوز دو پرده پشت این دستفروشان فعالیت می‌كنند و ناپیدا هم هستند.

حسینی نیك در بخش دیگری از این برنامه مطرح كرد: حقوق مالكیت ادبی و هنری از جمله حقوقی است كه رعایت آن شرایطی دارد مثلاً حق آثار فكری بعد از پنجاه سال از فوت پدیدآورنده آزاد می‌شود.

وی در رابطه با اینكه نظام‌های مالكیت فكری دارای صلاحیت سرزمینی اند اینگونه توضیح داد: حقوق مادی آثار ادبی و هنری در صورتی حمایت می‌شوند كه برای نخستین بار داخل ایران منتشر شده باشند در نتیجه از كسی كه كتابش را در كشور دیگری منتشر كند حمایت نخواهد شد و دلیلش هم اهمیت خارج نشدن اندیشه‌ها از داخل كشور است.

مدیر انتشارات" مجد" بحث آموزش را از جمله عوامل جلوگیری از تخلف می‌داند و گفت: متأسفانه كپی رایت داخلی و نظام مندی در حقوق مالكیت فكری ما تبیین نشده است یعنی مردم آموزش ندیده اند كه بخواهند این مسئله را رعایت كنند. باید به جامعه آموزش داد كه اگر فایل اثر نویسنده‌ای در فضای مجازی منتشر شود نه تنها كار فرهنگی صورت نگرفته بلكه نویسنده‌ای را كه از این فعالیت ارتزاق می كرده از حق تألیف محروم كرده ایم.

وی همچنین گفت: در مقابل كپی رایت، موضوع كپی لفت هم مطرح بوده است؛ برخی حقوقدانان معتقد بودند با عمومی سازی دانش و فرهنگ بیشتر توسعه پیدا می‌كنیم اما در مقابل كسانی هم می‌گفتند با انحصار می‌توان به تولید علم و پیشرفت و رفاه اجتماعی كمك كرد.

حسینی نیك بر این باور است كه پیشرفت علمی روز دنیا نتیجه انحصاری است كه مالكیت فكری ایجاد كرده و دولتها و مردم بابت آن پول داده اند و در چنین شرایطی است كه خلق اثر برای محققان هم به صرفه خواهد بود.

دسترسی سریع