صدای جمهوری اسلامی ایران
display result search

مشاور علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در تعریف علم اصطلاح شناسی در زبان فارسی، این حوزه را زبانی مشترك در میان صنوف، اهالی علم و دانش و نیز متخصصان تعریف كرد.

دكتر شهین نعمت زاده با حضور در برنامه "از پارسی تا فارسی" به تبیین معنایی علم اصطلاح شناسی پرداخت و گفت: «این علم به مطالعه اصطلاحات می پردازد. زبان ابزاری ارتباطی میان افراد جامعه است و اصطلاح واحد ارتباطی میان علما و متخصصان است.»

وی با اشاره به رابطه نزدیك زبان و اصطلاح شناسی اظهار كرد: «جامعه برای رویارویی با پدیده ها آن ها را نام گذاری می كند و این روند نوعی از فعالیت در اصطلاح شناسی عامیانه است.»

نعمت زاده هویت بخشی و تشخیص دهی را دو هدف نام گذاری در روند اصطلاح شناسی دانست و افزود: «همه مردم جامعه به نوعی اقدام به اصطلاح شناسی می كنند كه سطح علمی را در بر نمی گیرد و دقیقا امری جاری و ساری در جامعه است.»

عضو شورای واژه گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در عین حال اصطلاح شناسی را علمی نوپا خواند و افزود: «این علم به مطالعه اصطلاحات می پردازد؛ اصطلاحات واحدِ زبان علم هستند تا متخصصان بتوانند ارتباط بهتری با یكدیگر برقرار سازند.»

نعمت زاده تاكید كرد: «فرهنگ نگاری تخصصی به دوره های پیش از دستاوردهای علمی تعلق دارد. فیلسوفان علم می گویند علم باید دارای روش و گروه آموزشی و پژوهشی باشد و عده ای اذعان دارند متخصص رشته ای خاص در علم هستند.»

وی اضافه كرد: «با بیان این تعریف تاریخچه اصطلاح شناسی به دوره افلاطون باز می گردد؛ یعنی زمانی كه دانشمندان و عالمان بسیار نوآور بودند.»

نعمت زاده به رادیو گفت وگو گفت: «یك مخترع یا كاشف شاید به خرج كردن استعداد یا ذوق زیادی برای نامگذاری محصول و خدمات خود نیاز نداشته باشد و لذا به محض انتخاب هر نوع اسمی برای كشف یا اختراع او، این نام به سرعت در میان مردم جا می افتد.»

در ادامه فرشید سمایی، عضو هیئت علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی علم اصطلاح شناسی را زیر شاخه ای از علم زبان شناسی عنوان كرد و گفت: «روش نوین اصطلاح شناسی و فرهنگ نگاری تخصصی از قرن 19 رشد كرده و در قرن بیستم توسعه یافت.»

این اصطلاح شناس در خصوص تفاوت علم اصطلاح شناسی با سایر حوزه های زبانی اظهار كرد: «عملیات اصلاح شناسی و واژه گزینی كاری جمعی است و به تخصص های بسیاری نیاز دارد. از اینرو در یك كارگروه اصطلاح شناسی یك زبان شناس، یك متخصص موضوعیِ زبان و فردی با مهارت نظام مند سازی زبان را نیاز داریم.»

سمایی افزود: «در اصطلاح شناسی با واژگان سروكار نداریم؛ ابتدا به مفاهیم می پردازیم و لذا ذوق واژه گزینی و اصطلاح شناختی پس از تبیین مفاهیم واژگان مورد استفاده، در رده دوم قرار می گیرد و از این منظر به وجود جمعی از اساتید نیاز داریم.»

همچنین رضا عطاریان، اصطلاح شناس در پاسخ به این سوال كه آیا اصطلاح شناسی صنوف و طبقات اجتماعی را نیز شامل می شود یا خیر، اظهار كرد: «بله این علم صنوف را نیز در بر می گیرد. البته اعراب واژه مصطلح را بجای علم اصطلاح شناسی به كار می برند و در زبان انگلیسی، به آن ترم می گویند.»

وی با بیان اینكه اصطلاح شناس حد و مرز واژگان را تعیین می كند، افزود: «كلمه اصطلاحِ فارسی و مصطلحِ عربی نیز از كلمه صلح گرفته شده و در حقیقت قراردادی میان عده ای مردم برای ایجاد نوعی توافق می باشد.»

عطاریان به رادیو گفت وگو گفت: «در این میان كتاب الحدود ابن سینا معروف ترین اثر در علم اصطلاح شناسی است و در حقیقت حكیم بوعلی از واژه حد استفاده كرده و در این كتاب تعاریف دقیق علمی را به كار برده است.»

وی افزود: «هسته اصلی اصطلاح، برگرفته از مفاهیم علمی است و می توان گفت مفهوم شناسی، نقطه مشترك علم و اصطلاح شناسی است. در این میان، اصطلاح شناسی در هر دو نقش ارتباطی و آموزشی زبان تاثیر گذار است.»

مرتبط با این خبر

  • هر رأی مردم به‌مثابه گلوله‌ای به سمت دشمن است

  • دشمن به هنجارشكنان هویت می‌دهد

  •  تأثیری كه حمله ایران به اسرائیل بر برخی اعراب منطقه گذاشت

  • تولیدِ كیفی با تزریق امید به كارگران محقق می‌شود

  • ضرورت معرفی چهره‌های حدیثی و علمی و انقلابی مدفون در آستان عبدالعظیم حسنی (ع) به مردم

  • توفان طبس؛ دست خداوند پشت سر مردم ایران بود

  • نقش‌های توسعه‌بخشی رادیو به‌ویژه در جوامع كوچك تر كماكان پررنگ است

  • جهش تولید؛ در سایه ارتقای معیشت و كنترل تورم

  • دعوت از هنرمندان ایرانی خارج كشور و ترویج فرهنگ بی‌حجابی

  • رهبر انقلاب: با جهش تولید جیب و دست كارگر پُر می‌شود