به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادیو گفت‌وگو؛ برنامه «هشتگ گفتگو » با حضور سید علیرضا آل داود (دبیر نهضت تربیت رسانه‌ای، پژوهشگر فضای مجازی و رسانه) و دکتر محمد حسن فاطمی راد (دکترای تخصصی روانشناسی بالینی با گرایش کودک و رسانه و مشاور خانواده ) و با موضوع فضای مجازی و تاراج کودکی و جنگ شناختی، روی آنتن رفت.

هشتگ گفتگو: چرا جنگ شناختی در مورد کودکان از حساسیت بیشتری برخوردار است؟

فاطمی راد: کودکان مهم ترین و اصلی ترین سرمایه‌های هر اجتماعی هستند؛ پس باید بیشترین تمرکز بر روی تعلیم و تربیت کودکان باشد در این صورت موفق خواهیم بود و در غیر اینصورت مشکلات عدیده‌ای در آینده کودکان و جامعه خواهیم داشت.

هشتگ گفتگو: نوع اثرگذاری جنگ شناختی در کودکان چگونه است؟

آل داود: بعد از اپیدمی کرونا در کشور ما که فضای مجازی رها شده‌ای دارد و هیچ کنترلی برای کودک در این فضا وجود ندارد، کودک با بمباران اطلاعاتی هدفمندی در این فضا روبرو است و باعث می‌شود در حوزه شناختی دچار اختلال شود؛ وقتی دچار اختلال شناختی شد دچار استرس و اضطراب اطلاعاتی می‌شود. رشد شناختی وقتی تحت تاثیر استفاده زیاد فضای مجازی قرار می‌گیرد دچار اختلال می‌شود و باعث اعتیاد اینترنتی می‌شود.

هشتگ گفتگو: چه چیزی باعث می‌شود جنگ شناختی روی کودکان اثرات عمیق‌تری ایجاد کند؟

فاطمی راد: اگر باغی دارای آفت می‌شود مقصر باغبانهای گل‌ها هستند. در حوزه تعلیم و تربیت کودکان و در بحث فضای مجازی اگر کودک دچار بحران شود مقصر اصلی والدین هستند، اولین و مهمترین الگوی کودک والدین هستند و والدینی که زیاد از گوشی استفاده می‌کنند فرزندان هم همین راه را پیش می‌برند.

هشتگ گفتگو: ویژگی‌های اختلال شناختی در کودکان چیست؟

آل داود: وقتی کودک در جایی ثابت است و بازی‌هایی انجام می‌دهد که آدرنالین زیادی ترشح می‌کند، این ترشح زیاد هورمون‌ها در مغز باعث ایجاد اختلال می‌شود اما اگر فعالیت بدنی باشد آدرنالین ترشح شده دفع می‌شود. وقتی کودک بی تحرک است و محتوای نامناسبی دریافت می‌کند دچار افسردگی، انزوا، عدم ارتباط با بقیه، خشونت و بی حوصلگی و اختلال در درس خواندن و تحصیل می‌شود.

هشتگ گفتگو: چگونه والدین فرزندان را در فضای مجازی کنترل کنند، تا آسیب کمتری ببینند؟

فاطمی راد: جنگ شناختی در رسانه، در کنترل اطلاعات محیط به منظور اثرگذاری در باورها، اعتقادات، احساسات، هیجانات، اندیشه‌ها، تصمیم‌گیری‌های طرف مقابل و توانایی کنترل مدیریت اطلاعات به منظور مداخله در سیستم فکری برای تغییر در نگرش و بینش و ذائقه و نوع جهان بینی افراد در هر اجتماعی استفاده می‌شود؛ با این دیدگاه محتوای فضای مجازی را دیگران برای ما و خانواده‌های ما تهیه می‌کنند و مطابق با خواسته‌های خودشان روی اذهان ما برای تغییر ادراک و اعتقادات و هیجانات ما کار می‌کنند، والدین باید خود بستری در فضای مجازی را ایجاد کنند تا کودکان آسیب کمتری ببینند.

هشتگ گفتگو: آیا نوع اثر گذاری در جنگ شناختی از استفاده غلط از فضای مجازی است یا برنامه‌ریزی شده است؟

آل داود: استفاده زیاد کودک از فضای مجازی باعث می‌شود مرز بین واقعیت و خیال را گم کند در این صورت دو آسیب وارد می‌شود 1- تمایل به رفتارهای پرخاشگرانه 2- بی اعتنایی نسبت به درد و رنج بقیه. باید سواد رسانه‌ای خانواده‌ها ارتقا پیدا کند. دشمن هم در اینجا مشغول است و در هجمه‌هایی که وارد کشور می‌شود برای تغییر هویت، عامدانه برخی ضد فرهنگ‌ها و ضد ارزشها با شبکه‌های اجتماعی اتفاق می‌افتد.

هشتگ گفتگو: برای فاصله گرفتن کودکان از فضای مجازی چه راهکاری وجود دارد؟

فاطمی راد: باید به وظیفه اصلی پدر و مادر بودن خود و به حقوقی که کودک نسبت به ما دارد عمل کنیم و باید متناسب با ذائقه کودکان بازی‌هایی را که متناسب با سن آنهاست احیا کنیم. اگر والدین با کودکان هم بازی شدن در آن زمان کودک به بازی توجه می‌کند و دیگر مسئله صله رحم است؛ که باید مجدد با شیوه‌های جدید در دوران کرونا احیا شود، تا زمانی که موجبات شادابی، سرگرمی و نشاط کودک را مهیا نکنیم کودکان از فضای مجازی فاصله نمی‌گیرند.

هشتگ گفتگو: آیا برای پاسداشت شب یلدا در فضای مجازی باید تبلیغ شود؟

آل داود: متاسفانه بلاگرهای اجاره‌ای اینستاگرام فرهنگ غرب را در کشور ما پیاده می‌کنند. امسال چند کار انجام دهیم 1- از انتشار خوراکی‌ها، غذاها و لباس‌ها در فضای مجازی خودداری کنیم 2- تلفن‌های همراه را کنار بگذاریم 3- صله رحم را بجا بیاوریم.