یك دیپلمات سابق گفت: اگر سخن از تمامیتخواهی بیانیه اروپاست، به این دلیل كه آنها معتقدند موقعیتهای ژئوپلتیكی را آنها باید ترسیم كنند و این ناشی از تمامیتخواهی آنهاست.
ابوالفضل ظهرهوند دیپلمات سابق در برنامه گفت وگوی سیاسی رادیو گفتوگو اظهار داشت: من این بیانیه را بیانیه بدنامی میدانم، چون نگاهی كه در آن آمده، كاملا نگاه تمامیتخواه، واقعیتستیز و واقعیتگریز است. در واقع اروپاییها همیشه برای اینكه موقعیت خودشان را به طرفهای مقابل تحمیل كنند، از آن طرف به عنوان واقعگرایی یاد میكنند و موقعیت مطلوب خودشان را هر چند تلخ، به طرف مقابل دیكته میكنند، اگر خلاف این باشد، شما برخلاف رئالیزم یعنی واقعگرایی رفتار كردید.
وی افزود: اكنون خودشان به چنین نگاهی رسیدند كه مقاومتی در منطقه وجود دارد و چهار سالی است كه با دست خالی در برابر تهاجم برخی كشورهای منطقه به پشتیبانی فرانسه، آمریكا و آلمان مقاومت میكنند و این مقاومت یك مقاومت فعال است، یعنی در معادلاتی كه در این بخش از منطقه شاهد آن بودیم، این معادله در حال ارتقا پیدا كردن است و مولفههای مختلفی از قدرت به نفع مقاومت در حال وارد شدن است و طرف مقابل علیرغم اینكه همچنان هزینههایشان را افزایش میدهند، اما خروجی آن به نفعشان نیست كه آخرین آن، حمله پهپادی بود كه نیروهای مقاومت (حوثیها) در یمن اهدافی را زدند كه اصلا برای آنها شوكهآور بود.
دیپلمات سابق ادامه داد: آنچه شوك بیشتری را به ایالاتمتحده و اروپاییها وارد كرده، ضعفی بود كه در سیستم موشكی آنها كه در عالیترین سطح بوده و هزینههای آن را هم قبلا از سعودیها گرفتند كه ناكارآمدیش را در صحنه بینالمللی به اثبات رسانده است. شاید بهترین وضعیتی كه میتوانند تصور كنند این است كه در واقع انگشت اتهام را به سمت یك قدرت بالاتر ببرند كه اگر ضربه خوردند، بگویند این ضربه ناظر بر قدرت جمهوریاسلامی و اقدام آن بوده است.
وی افزود: در سمت مقابل حوثیها قرار دارند كه تا دیروز كسی آنها را در معادلات حساب نمیكرد و امروز كار به جایی رسیده كه در عمق و بالاترین فاصله میتوانند بیایند و اهدافی را بزنند كه این اهداف تنها به رژیم سعودی فشار وارد نمیكند، بلكه به طرفهای غربی نیز موقعیت خودش را تحمیل میكند، آنها نیز هنوز حاضر به پذیرش این تحمیل موقعیت نیستند، مگر اتفاقاتی بعدها رخ دهد كه باز در آنجا نوع رفتار آنها تغییر میكند. لذا همانطور كه اشاره كردم، بیانیه اروپا، یك بیانیه واقعیتستیز و واقعیتگریز بود.
این دیپلمات سابق عنوان كرد: اگر سخن از تمامیتخواهی بیانیه اروپاست، به این دلیل كه آنها معتقدند موقعیتهای ژئوپلتیكی را آنها باید ترسیم كنند، به طوری كه به ایران فشار میآورند كه ما باید در موضوع امنیت منطقه با شما مذاكره كنیم و این ناشی از تمامیتخواهی آنهاست. اینكه واقعیتستیز و واقعیتگریز هستند، واقعیتی به نام مردم بیدفاع یمن وجود دارد كه ارتش سعودی در بیانیههایش مدعی بود كه در نهایت طی شش ماه كار یمن را تمام خواهند كرد و معادلات تغییر خواهد. جالب اینجاست كه این را به قیمت تخریب زیرساختها و بیتوجهی به حقوق بشری اقدام كردند.
خط اعتباری15 میلیارد دلاری عملیاتی نخواهد شد
جمالی نوبندگانی با اظهار اینكه اینستكس موضوعیت برجامی ندارد گفت: اروپایی ها به همان اندازه آمریكایی ها بدعهدی كردند و صرفاً به دنبال وقت تلف كردن هستند.
وی افزود: اروپایی هم اكنون نیز با مطرح كردن خط اعتباری به دنبال ایجاد انحرافند تا ما در انجام اقدامات كاهش تعهدات برجامی مردد شویم و آن را به تأخیر بیندازیم.
نائب رئیس كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی بیان داشت: بنده به این موضوع خوش بین نیستم و اطلاعیه اخیر سران سه كشور اروپایی به ویژه موضع گیری جانسون را خوشبینانه تلقی نمی كنم. به نظر می رسد كه آنها به دنبال راه حل هایی مانند نفت در برابر غذا و دارو هستند كه در رابطه با كشور عراق نیز اعمال كردند و فقط اسم آن را تغییر می دهند.
جمالی در بخش دیگری از اظهارات خود تأكید كرد: ما شدیداً باید به دنبال اجرای تعهدات یازده گانه اروپا باشیم چراكه همه این پیشنهادها در تعهدات آنها مستتر خواهد بود.
این نماینده مجلس گفت: ما نباید راهی را كه در گذشته رفتیم و نتیجه ای نگرفتیم مجددا در پیش گیریم. خط اعتباری ماه ها به طول خواهد انجامید و سرانجام نیز عملیاتی نخواهد شد.
بیانیه اروپا؛ نشانه ترس و خواهش غرب در قبال كاهش تعهدات تهران
رضا حجت تحلیلگر مسائل سیاسی اظهار داشت: اروپاییها سعی كردند ابتكاری از طریق روزنامه گاردین به خرج دهند و هشداری اعلام كنند كه حتی نوعی ترس و خواهش پشت آن است كه اگر ایران گام چهار را بردارد، ممكن است از برجام خارج شوند.
وی افزود: مساله اینجاست كه اروپا به دلایل مختلف از جمله نیازهای اقتصادی كه داشت و هم امنیت روانی كه برای حفظ برجام داشت، قدری سعی كرد عاقلانهتر از آمریكا برخورد كند و به گونههایی نشان دهد كه به دنبال حفظ برجام است، اما ما به جایی رسیدیم كه تعهد یك طرفه در حال انجام بود و دستكم آنچه مردم و رسانههای دنیا دیدند، چیزی جز حرف و وعده در میان نبود و در واقع تعهدی از سوی اروپاییها عملی نشد.
تحلیلگر مسائل سیاسی ادامه داد: تصور كنید در چنین شرایطی هیچ توافق چند جانبه در هیچ جای دنیا پذیرفته شده نیست كه یك طرف به تعهداتش عمل كند و طرف دیگر هر طور كه تمایل دارد، ریسك سیاسی و منفعت خودش را ادامه دهد و به این شكل توافق را دنبال كنند. بنابراین جمهوریاسلامی مجبور شد، گامهای نخست، دوم و سوم را بردارد، اما به جایی رسیدیم كه انتظار میرفت، گام سوم بلندتر و بیشتر برداشته شود، جدا از اینكه بسیاری از تحلیلگران معتقدند كه ما باید از همان ابتدا از برجام خراج میشدیم، هر چند كاهش تعهدات ایران به صورت مرحله به مرحله عقلانیتر است.
حجت گفت: در گام سوم انتظار میرفت كه دولت ایران گامهای بلندتری بردارد، اما این اتفاق نیفتد، اما گامهایی نیز كه برداشته شد به هر دلیل گامهای هشدار دهندهای بود. در چنین شرایطی با پشتوانه تاریخی و سیاسی كه فرانسه داشت به دنبال این بود كه میان جمهوریاسلامی و آمریكا كه از برجام خارج شده بود، به یك نسبیتی برسد تا یك دیدار یا مذاكرهای شكل بگیرد، اما در عمل آخرین صحبتها پیرامون این بود كه دولت ایران پیش از هر توافق، مذاكره یا دیدار به دنبال این است كه تحریمها برداشته شود تا بعد از آن مذاكرهای در قالب 5+1 انجام شود كه این اتفاق نیفتاد.